معرفی طرح توجیهی ژئوممبران

ژئوسنتتیک به مواد مصنوعی گفته می‌شود که در صنایع مختلف از جمله مهندسی عمران، ژئوتکنیک، ژئو محیط و مهندسی هیدرولیک کاربرد دارد. این مواد برای عایق‌بندی، تسلیح و تقویت سطح خاک، زه‌کشی سطوح و ... استفاده می‌شود.

مزایای ژئوسنتتیک

• کیفیت یکنواخت‌تر نسبت به مصالح قرضه
• زه‌کشی بهتر
• نفوذناپذیری کمتر نسبت به بتن
• جلوگیری از هدر رفت آب

کاربردهای ژئوسنتتیک

• راه و راه‌آهن
• خاکریزهای دفن زباله
• سازه‌های حائل مسلح
• سدهای خاکی
• پروژه‌های آبیاری و انتقال آب

ژئوممبران

غشاء نفوذناپذیری است که برای جلوگیری از نفوذ سیالات خطرناک به خاک و آسیب رساندن به محیط زیست استفاده می‌شود.

ویژگی‌های ژئوممبران

• ورق پلیمری از جنس پلی اتیلن سنگین با چگالی بالا؛ شامل 11% پلی اتیلن، 2.5% کربن بلک و 1.5% آنتی اکسیدان 
• بسته به نوع کاربرد دارای ضخامت¬های مختلف (بین 1.5 تا 2 میلی‌متر و حتی بیشتر) و انواع مختلف (صاف و مضرس)
• انعطافپذیر و غیرقابل نفوذ در مقابل سیالات ( 111 هزار بار نفوذناپذیرتر از رس و 11 هزار بار  نفوذناپذیرتر از بتن)
• حفظ خاصیت نفوذناپذیری در تمام طول عمر مفید 
• امکان افزایش طول (کرنش پذیری) تا 1 برابر طول اولیه 
• مقاوم در برابر انواع مواد شیمیایی نظیر اسیدها، بازها، نمک‌ها و ... 
• مقاوم در مقابل عوامل محیطی و بیولوژیکی (نظیر رویش نی، علف هرز، جانوران جونده، باکتری‌ها جلبک‌ها و ...)

مزایا ورق‌های ژئوممبران

• مقاومت عالی در برابر اشعه ماوراء بنفش
• عملکرد خوب در دماهای سرد
• قوی و بسیار سفت
• مقاوم در برابر طیف گسترده‌ای از مواد شیمیایی
• قیمت نسبتاً ارزان
• قابلیت اتصال ورق‌ها با استفاده از دستگاه جوشکاری
• مناسب برای محل‌های دفن زباله، پروژه‌های مهار شیمیایی و استخرهای ماهی
• عمر طولانی (بیش از 51 سال)

معایب ورق‌های ژئوممبران

• سفت و سنگین
• حمل‌ونقل گران
• عدم امکان شکل‌دهی سفارشی یا مونتاژ در کارخانه
• نیاز به نصب توسط متخصصان
• مناسب فقط برای پروژه‌های بزرگ

ژئوتکستایل

ژئوتکستایل‌ها به دوشکل لایه‌هافته و بافته هستند که بر پایه پلی استر و پلی پروپیلن و ترکیبی از سایر مواد پلیمری با گرماژ و ابعاد گوناگون تولید می‌شوند این نوع منسوج از کنارهم قرارگرفتن الیاف ریز پلیمری و در هم تنیدن تشکیل می‌شوند.

تاریخچه ژئوتکستایل

• پدر ژئوتکستایل دنیا آقای باب بارت است.
• اولین فردی که از مواد ژئوسنتتیک در پروژه‌های آب و خاک استفاده کرد.
• در سال 1950 از ورقه‌های تک‌رشته‌ای برای ژئوتکستایل بافته شده به عنوان فیلتر جهت کنترل فرسایش استفاده کرد.

کاربردهای ژئوتکستایل

• فیلتر
• زهکشی
• جداسازی
• تقویت
• حفاظت از سواحل
• تاثیر تغییرات ساختاری بر ژئوممبران:
• کاهش ازدیاد طول در نقطه گسیختگی
• افزایش مدول الاستیسیته
• افزایش (و سپس کاهش) تنش در گسیختگی
• کاهش کلی انعطاف‌پذیری

خلاصه بخش بازار در طرح توجیهی ژئوممبران

با توجه به آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران کدهای آیسیک و تعرفه ژئوممبران به شرح جداول ذیل می‌باشد.

تقاضا

• تقاضای داخلی در حال افزایش است.
• نرخ رشد تقاضای داخلی 1.6% در سال‌های آتی پیش‌بینی می‌شود.
• کشور در سال‌های آتی با کمبود مواجه خواهد شد و بخشی از نیاز خود را از طریق واردات تأمین خواهد کرد.

صادرات

• بازارهای صادراتی مناسب مانند چین و ترکیه وجود دارند.

توجیه اقتصادی

• با توجه به کمبود پیش‌بینی شده در بازار، سرمایه‌گذاری در زمینه تولید این محصول از دیدگاه بازار دارای توجیه می‌باشد.

خلاصه بخش فنی در طرح توجیهی ژئوممبران

دانش فنی و ماشین آلات طرح از شرکت¬های داخلی و کشور چین قابل تأمین خواهد بود. از ماشین¬آلات موردنیاز، خط اکستروژن رول ژئوممبران با عرض فوق‌العاده PE می باشد. خط اکستروژن رول ژئوممبران فوق‌العاده/ضد آب PE عمدتاً برای تولید غشای پلاستیکی کامپوزیت سه لایه ضد نشت، ژئوممبران و سایر محصولات استفاده می‌شود.

1. فرآیند اکستروژن

• مناسب برای پلی اتیلن سنگین و سبک
• تولید ورقه‌های ضخیم و بادوام با عمر طولانی
• رایج‌ترین روش تولید

مراحل

• مخلوط کردن مواد اولیه
• ذوب شدن مواد
• عبور مواد مذاب از قالب
• تبدیل شدن مواد به ورقه نازک
• صاف کردن و یکپارچه کردن ورقه با غلطک

مزایا

• تولید ورقه‌های ضخیم و بادوام
• عمر طولانی
• سرعت تولید بالا

معایب

• عدم امکان افزودن الیاف تقویتی حین تولید

2. فرآیند کلندرینگ

• مناسب برای پلی اتیلن کلرو سولفونه و پلی وینیل کلرید
• تولید ورقه‌های نازک و انعطاف‌پذیر

مراحل

• ذوب شدن پلیمر
• عبور مواد مذاب از بین غلطک‌ها
• کشش و نازک شدن مواد
• تبدیل شدن مواد به ورقه

مزایا

• امکان افزودن الیاف تقویتی حین تولید
• تولید ورقه‌های نازک و انعطاف‌پذیر 

معایب

• سرعت تولید پایین‌تر از اکستروژن

3. فرآیند پاشش

• پوشش پارچه‌های بافته شده با رزین پلیمری
• تولید ژئوممبرین‌های نفوذپذیر

مراحل

• آغشته کردن پارچه با رزین پلیمری
• خشک کردن پارچه
• تکرار مراحل 1 و 2 تا ضخامت مورد نظر حاصل شود

مزایا

• تولید ژئوممبرین‌های نفوذپذیر
• انعطاف‌پذیری بالا

معایب

• مقاومت و دوام پایین‌تر از روش‌های دیگر
• سرعت تولید پایین

نکات تکمیلی

• هر روش تولید مزایا و معایب خاص خود را دارد.
• انتخاب روش تولید مناسب به نوع ژئوممبرین و کاربرد مورد نظر بستگی دارد.

 

 

تهیه شده در گروه مطالعات راهبردی سپینود شرق