خلاصه طرح سولفات پتاسیم با معرفی سولفات پتاسیم آغاز میشود. یک ترکیب شیمیایی است که به عنوان یک کود شیمیایی مهم در کشاورزی به کار میرود.
خلاصه طرح سولفات پتاسیم
معرفی محصول
سولفات پتاسیم (Potassium sulfate) یک ترکیب شیمیایی با فرمول K₂SO₄ است که به عنوان یک کود شیمیایی مهم در کشاورزی به کار میرود.
امروزه کاربرد اصلی این ماده به عنوان کود است. این ترکیب علاوه بر تامین پتاسیم، گوگرد مورد نیاز گیاهان را نیز در اختیارشان قرار می دهد. ممکن است برای برخی گیاهان مضر باشد، اما برای تنباکو و بعضی از میوه ها و سبزیجات بسیار موثر است.
کاربرد سولفات پتاسیم
از این محصول در مواد شیمیایی کشاورزی (غیر از آفت کش) مثل کود، محصولات مراقبت از چمن و باغ، مواد شیمیایی آزمایشگاهی، کاتالیزورها، محصولات تجاری و خانگی و افزودنی مواد غذایی استفاده می کنند. همچنین در آتش نشانی، با ترکیب با نیترات پتاسیم می تواند شعله بنفش تولید کند. برای مثال به عنوان افزودنی غذایی در صنایع غذایی استفاده می شود؛ به همین دلیل در مواد خوراکی مانند قرص ها، پودرها، مکمل ها و ژلاتین کاربرد دارد.
مطالعات بازار
بر اساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت ظرفیت اسمی سولفات پتاسیم در ایران 402,888 تن در سال میباشد.
مطابق آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران میزان واردات سولفات پتاسیم طی سالهای 1401 و 1402 به شرح جدول ذیل میباشد.
جدول 1-واردات سولفات پتاسیم
سال | وزن (تن) | ارزش ریالی (میلیون ریال) | ارزش دلاری (دلار) |
1401 | 6،863،613 | 1،861،192 | 8،217،509 |
1402 | 11،844،520 | 3،811،110 | 13،372،312 |
با توجه به جدول فوق ، روند واردات سولفات پتاسیم طی سالهای اخیر افزایش قابل توجهی داشته است و عمده واردات سولفات پتاسیم از کشورهای ترکیه چین امارات میباشد.
جدول 2- صادرات سولفات پتاسیم
سال | وزن (تن) | ارزش (میلیون ریالی) | ارزش (دلاری) |
1401 | 560،000 | 331،550 | 269،993 |
1402 | 44،925 | 9،635 | 25،370 |
با توجه به جدول مذکور در سالهای گذشته بیشترین صادرات سولفات پتاسیم به کشورهای افغانستان و ازبکستان بوده است.
بازار خرید و فروش جهانی
ارزش بازار این ماده در سال 2022 برابر با 4.5 میلیارد دلار بوده و پیش بینی می شود تا سال 2032 به 7.2 میلیارد دلار برسد و رشد 4.8 درصدی خواهد داشت. این ترکیب معدنی در درجه اول به عنوان کود در کشاورزی کاربرد دارد و دلیل آن هم محتوای پتاسیم بالای آن است که یک ماده مغذی ضروری برای رشد گیاهان است. عنصر پتاسیم برای سلامت گیاه، رشد ریشه، گلدهی و کیفیت میوه را ارتقا می دهد. علاوه بر این این ماده در صنایع ساخت شیشه، سرامیک، مواد شوینده، داروسازی، کاغذ و نساجی استفاده می شود. بخش کشاورزی محرک مهمی در بازار این ماده است که به دلیل داشتن پتاسیم زیاد برای رشد گیاه و عملکرد محصول ضروری است که معمولا به عنوان کود استفاده می شود. تقاضا برای مواد غذایی و محصولات کشاورزی با رشد جمعیت جهان افزایش می یابد.
بازار این ماده بر اساس شکل، فرایند، خلوص و منطقه جغرافیایی تقسیم می شود. بر اساس بازار به دو دسته جامد و مایع تقسیم می شود. بر اساس مصرف کننده نهایی آن را به کشاورزی، غذا و نوشیدنی، داروسازی، صنعتی و غیره طبقه بندی می کنند. از نظر منطقه جغرافیایی به آمریکای شمالی، اروپا، آسیا و اقیانوسیه تقسیم بندی می کنند. پیش بینی می شود بیشترین رشد این ماده مربوط به آسیا و اقیانوسیه با 5.3 درصد در طول دوره پیش بینی شده باشد.
مطالعات فنی
روشهای تولید سولفات پتاسیم:
- فرآیند مانهایم Mannhein (واکنش کلرید پتاسیم با اسید سولفوریک)
- فرآیند گلاوبر Glauber (کلرید پتاسیم و سولفات سدیم)
- تبادل یونی و الکترولیز
مراحل اصلی فرآیند تولید
- مرحله واکنش: ترکیب کلرید پتاسیم و اسید سولفوریک (در روش مانهایم) یا سولفات سدیم (در روش گلاوبر)
- گرمایش: انجام واکنش در دمای بالا برای تسهیل تولید سولفات پتاسیم
- تبلور: سرد کردن محلول واکنش برای تشکیل بلورهای سولفات پتاسیم
- شستشو و خالصسازی: حذف ناخالصیها از بلورهای سولفات پتاسیم به وسیله شستشو