طرح توجیهی مقدماتی احداث کارخانه تولید شیشه
کارفرما: دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد
محل پروژه: منطقه آزاد ماکو
کارفرما:سازمان مناطق آزاد
چکیده طرح مقدماتی
شیشه فلوت، آخرین روش تولید صنعت شیشه به‌شمار می‌رود که جایگزین شیشه‌های سنتی شده و موارد استفاده آن بیشتر در تولید شیشه‌های اتومبیل می‌باشد. شیشه فلوت یک ورق شیشه‌ایی است که توسط شیشه مذاب شناور بر روی بستری از فلز مذاب (معمولاً قلع) ساخته می‌شود. صنایع شیشه‌سازی عمدتاً در پنج شاخه اصلی مصرف یعنی ساختمان‌سازی، صنایع غذایی، تهیه لوازم خانگی، صنایع خودرو‌سازی، و صنایع دارو‌سازی و تجهیزات آزمایشگاهی در ایران فعالیت دارند. در حال حاضر روزانه 500 هزار متر مربع شیشه جام در کشور تولید می‌شود که از این میزان حدود ۴۰ درصد به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، آسیای میانه و حتی اروپا صادر می‌شود.
منطقه آزاد ماکو با قرار گرفتن در دروازه زمینی مبادلات ایران با اروپا و همچنین قرار گرفتن در مرز ترکیه و برخورداری از بیشترین جغرافیای تحت قلمرو خود، با تکمیل زیرساخت‌ها ازجمله احداث فرودگاه طی دو سال گذشته، به دنبال بهره‌گیری مؤثر از ظرفیت‌های خدماتی مرتبط با حمل‌ونقل و ترانزیت، پایانه‌های صادراتی مستقل، خدمات رفاهی و مجتمع‌های بین‌راهی و سایر خدمات حمل‌ونقلی بوده و به عبارتی توسعه ترابر محور در همه ابعاد آن در این منطقه مورد پیگیری جدی می‌باشد. ضمن آنکه ظرفیت‌های موجود برای تأسیس مجتمع‌های کشت گلخانه‌ای محصولات با ارزش صادراتی، سرمایه‌گذاری در صنایع بسته‌بندی و صنایع فرآوری تکمیلی کشاورزی، منابع کانی‌های غنی غیرفلزی موجود در منطقه، ظرفیت توسعه صنعتی بر مبنای زنجیره تأمین در کشورهای همسایه به‌ویژه ترکیه، معافیت‌های مالیاتی 20 ساله بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی، معافیت مالیات بر ارزش افزوده، مستثنی بودن از مقررات واردات و صادارت سرزمین اصلی، آزادی ورود و خروج سرمایه و سود حاصل از سرمایه‌گذاری و فضای کسب و کارسهل وآسان نسبت به سرزمین اصلی، بستر بسیار مناسبی برای انواع فعالیت‌های اقتصادی سودآور در حوزه‌های مختلف می‌باشد.
ضمن آنکه انرژی و نیروی کار ارزان قیمت، نزدیکی به معادن سیلیس (ایلان قره و عیسی خان) با عیار متوسط 97 درصد و ذخیره بیش از 6 میلیون تن به عنوان منبع عمده مواد اولیه، پیشرفت و توسعه کشور عراق و ترکیه از مزایای احداث کارخانه شیشه در منطقه آزاد ماکو محسوب می¬شود.
تولید شیشه در ماکو با هدف صادرات به کشورهای همسایه بالاخص کشورهای عراق، ترکیه، و کشورهای CIS پیش‌بینی شده است. در 4 سال گذشته بیشترین صادرات شیشه جام به کشورهای عراق، افغانستان، ترکيه صورت گرفته است.
صنعت شیشه در منطقه آزاد ماکو به دلیل هم مرز بودن با کشورهای ترکیه، ارمنستان، و آذربایجان و نیز وجود بازار مصرف گسترده می‌تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی، جلوگیری از قاچاق، تحقق اقتصاد مقاومتی و تولید و اشتغال ایفا کند. همچنین این صنعت در خصوص حمایت از تولید داخلی و بالا بردن نرخ اشتغال که به عنوان دو هدف اصلی منطقه آزاد ماکو از سوی مدیران این منطقه تعیین شده‌اند، اهمیت به سزایی دارد. نزدیکی به محل تامین مواد اولیه و بازار فروش، هزینه‌های تامین مواد اولیه و حمل و نقل محصول را کاهش داده و در نتیجه سود آوری مناسبی برای سرمایه‌گذار خواهد داشت.
یکی از نکات مهم در این صنعت، درآمدزایی از طریق صادرات است. به دلیل اینکه هزینه تمام شده تولید شیشه در ایران پایین است و قیمت تعیین شده جهانی برای شیشه بالاتر از قیمت تعیین شده داخلی است، بسیاری از کشورها ازجمله افغانستان، پاکستان، عمان، عراق، ترکیه، و گرجستان بخش زیادی از شیشه‌های مورد نیاز خود را از تولیدات ایران تامین می‌کنند.
هزینه‌های سرمایه‌گذاری کل برای راه‌اندازی این واحد تولیدی معادل 4,362,359 میلیون ریال شامل 310,922 میلیون ریال سرمایه در گردش و 509,760 میلیون ریال سرمایه‌گذاری ثابت طرح می‌باشد. لذا نرخ بازده داخلی طرح 23.38 درصد و دوره بازگشت سرمایه حدود 5.4 سال خواهد بود. بر اساس مطالعات انجام شده سرمایه‌گذاری در پروژه کارخانه تولید شیشه در منطقه آزاد ماکو از توجیه‌پذیری اقتصادی بالایی برخوردار خواهد بود.
خلاصه طرح
