صندوقهای سرمایهگذاری بازارهای نوظهور و سرمایهگذاران بینالمللی آماده میشوند تا به محض کاهش تحریمها وارد بازار ایران شوند.
ایران با داشتن چهارمین ذخیره بزرگ نفت در دنیا و دومین ذخیره گاز طبیعی جهان، اغلب به عنوان یکی از اقتصادهای نفتی خاورمیانه به شمار میرود. با این حال،ایران احتمالا متنوعترین اقتصاد منطقه، دارای بازار مالی تثبیتشده، زیرساختهای صنعتی به خوبی توسعه یافته و جمعیتی بزرگ است که تقاضای چشمگیری برای خدمات بانکی و ارتباطی و مخابراتی دارد.
بنابر ارزیابی شرکت «رنسانس کپیتال» تولید ناخالص داخلی سال گذشته ایران حدود ۴۳۷میلیارد دلار بود که این کشور را بالاتر از کشوری مانند اتریش و در رتبه بیستوهفتم بزرگترین اقتصادهای جهان قرار میدهد.
باوجود تحریمهای اقتصادی سخت که شرکتهای بینالمللی را از انجام تجارت با جمهوری اسلامی منع و همینطور از نقلوانتقالات مالی شرکتهای ایرانی در خارج از کشور جلوگیری میکرد، اقتصاد ایران به دلیل بهرهمندی از زیرساختهای صنعتی و سطح بالای تحصیلات در مقابل این وضع دوام آورد. با توجه به این خصوصیات و همینطور برخورداری از جمعیتی بالغ بر ۸۰ میلیون نفر، سر مارتین سورل مدیر غول تبلیغاتی «دبلیو پیپی» ایران را «یکی از آخرین بازارهای بکر و دست نخورده دنیا» توصیف کرد.
رضا سلطانزاده، مدیر عامل شرکت سرمایهگذاری صنایع ایران میگوید: «در ماههای گذشته هیجان بسیار زیادی برای رفع تحریمها به وجود آمده است. شرکتهایی از اروپا، آمریکا و آسیا همگی اخیرا اینجا بودهاند تا نگاهی به فرصتهای ایران بیندازند. »
شرکت سرمایهگذاری صنایع ایران بزرگترین شرکت سرمایهگذاری خصوصی فعال در بورس تهران است که سبد سهام تحت مدیریتش ارزشی بالغ بر ۳۵۰ میلیون دلار دارد.
آقای سلطانزاده انتظار دارد در فاصله ۱۸ ماه پس از لغو تحریمها سرمایهای بالغ بر یک میلیارد دلار به بورس ۱۲۰میلیارد دلاری ایران سرازیر شود. وی اعتقاد دارد بخش بزرگی از این پول به سمت سهامهای پرارزش مانند صنایع پتروشیمی یا فلزات هدایت خواهد شد که ایران در آنها مزیتهای رقابتی دارد.
برخلاف همسایگان عرب سنی همچون عربستان و امارات متحده عربی، ایران جمعیت بزرگی دارد که رشد و توسعه صنعتی بادوام را ممکن میسازد. در حالی که همسایگان خلیج فارس وابستگی شدیدی به سوختهای فسیلی دارند، ایران زیرساختهای صنعتیاش را توسعه داده است.
چارلز روبرتسون، مدیر اقتصادی رنسانس کپیتال میگوید: «سرمایهگذاران بینالمللی هرگز بازاری با این وسعت و کمال را در حال باز شدن نخواهند دید».
وی میگوید اقتصاد ایران در زمینه فرصتها با اقتصاد ترکیه قابل مقایسه است اما با امتیاز مضاعف منابع نفتی عظیم و میانگین دستمزدهای پایینتر. پیشنهادهای اصلی او برای سرمایهگذاری، حوزههای خرده فروشی، ارتباطات و مخابرات و اینترنت است که نسبت به همسایگان ایران در وضعیت بسیار عقبماندهای قرار دارد.
آقای روبرتسون میگوید: «ایران تنها سرمایهگذاری خارجی و پول نیاز دارد». به طور قطع نفت و گاز بیشترین توجهها را به خود جلب خواهند کرد. غولهای نفتی مانند رویال داچ شل با امید به نهایی شدن توافق هستهای، هیاتهای نمایندگی را به تهران فرستادهاند.
در زمان اوج تولید و پیش از انقلاب اسلامی سال ۵۷ ایران مابین پنج تا شش میلیون بشکه نفت در روز تولید میکرد و در صورت لغو تحریمها امکان بازگشت به آن سطح از تولید را دارد اما برای تحقق چنین سطحی از تولید دولت باید شرایط قراردادهایش را اصلاح کند و سهم بیشتری از سود مازاد تولید به سرمایهگذاران خارجی بدهد.
اما مهمترین بخش اقتصاد بجز نفت که بلافاصله پس از لغو تحریمها باید احیا شود، سیستم بانکی است. آمریکا تحریمهایی وضع کرده است تا توانایی بانکهای ایرانی و بینالمللی را برای انجام تجارت خارجی محدود کند.
اجازه مجدد به بانکهای ایران برای نقلوانتقال ارزهای خارجی و همینطور آزادشدن میلیاردها دلار سرمایه مسدود شده ایران در خارج از کشور کمک خواهد کرد تا ایران دوباره روی پای خود بایستد. لغو تحریمها به بانکهای خارجی نیز اجازه میدهد شعبی را در تهران تاسیس کنند.
علیرغم امکانات اقتصادی بسیار ایران همچنان مشکلات اقتصادی عمیقی نیز دارد. نرخ بیکاری در حدود ۲۵ درصد است و با وجود آنکه نرخ تورم کاهش پیدا کرده است، ارزش ریال به شکل ناامیدکنندهای پایین است.
همچنین ریسکهایی برای سرمایهگذاران بینالمللی با توجه به درگیریهای سیاسی منطقه میان ایران شیعه و همسایگان عرب سنیاش وجود دارد. ایران در حال حاضر مشغول جنگ نیابتی با عربستان سعودی در سوریه و یمن است. سرمایهگذاران بینالمللی با سرمایهگذاری وسیع در بازار ایران در خطر از دست دادن بازار کشورهای عربی خواهند بود
.
منبع: جهان صنعت