سرمایه گذاران مالی

سرمایه گذار مالی با استفاده از فنون و روش های مالی می کوشد نرخ بازگشت را افزایش دهد و ریسک ها را مدیریت نماید

سرمایه گذار مالی با استفاده از فنون و روش های مالی می کوشد نرخ بازگشت را افزایش دهد و ریسک ها را مدیریت نماید. این دسته از تامین کنندگان منابع مالی (در اشکال مختلف اعم از انواع مختلف وام ها، قراردادهای تسهیلات مالی و اعتباری، فروش و اوراق مختلف بهادار جهت جمع آوری وجوه خرد و غیره) عمدتاً کسب سود مالی را هدف قرار می دهند. آنها انتظار دارند که وجوه تسهیلات یا اعتبارات اعطا شده به اشخاص ثالث یا یک نرخ سود جذاب مجدداً به دستشان برگردد.
کسب نرخ سود بیشتر، به معنای افزایش منابع پولی و مالی در اختیار است از این رو، می توان گفت که از منظر یک تسهیلات دهنده، عواملی نظیر نرخ بهره ارزش حال و یا ارزش آتی وجوه خالص جریان درآمدی حاصل یا مورد انتظار، نرخ بازگشت سرمایه، ریسک ها یا مخاطرات مرتبط با آنها در بازارهای مالی تبادلات ارزی، ثبات رویه های مقرراتی و عواملی از این دست شاخص های محوری و اصلی به شمار می رود.
در واقع، پس از بررسی نرخ سود مورد انتظار است که سرمایه گذاران مالی عموماً به ماهیت و چگونگی تضامین و وثایق لازم برای حصول اطمینان از بازگشت مبالغ و وجوه نقدی قابل تخصیص به یک موضوع سرمایه گذارای توجه می نمایند و چنانچه ارزیابی شود که احتمال یا خطر از دست رفتن ذخایر پولی آنها در یک مقوله سرمایه گذاری وجود دارد بلاشک از انجام سرمایه گذاری در آن فعالیت امتناع خواهند کرد.
به همین دلیل است که معمولاً در مذاکرات قراردادی تعیین و توافق روی نوع، چگونگی و فرایند سپردن تضامین و وثایق قابل ارائه از سوی تسهیلات گیرنده موضوعی زمان بر و دشوار است.
بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که انگیزه ها و اهداف شرکت های نفتی سرمایه گذار با موسسات مالی، اعتباری و بانک ها (یا حتی اشخاص حقیقی قرض دهنده ی منابع پولی ) کاملاً متفاوت است.
باید توجه داشت که برخلاف سرمایه گذاران نفتی و صنعتی، سرمایه گذاران مالی به شدت ریسک گریز و محتاط می باشند.
سرمایه گذاران مالی نقش ضامن ( یا عضوی از مجموعه شخصیت های حقوقی تشکیل دهنده ضامن ) پروژه در فاینانس را صرفاً با هدف کسب سود بیشتر می پذیرند و معمولاً هم تمایلی به دخالت مستقیم در برنامه های اجرایی شرکت واسطه تاسیس شده برای پروژه ندارند.
در کشورهایی که بخش یا بخش های عمده ای از اقتصاد در دست دولت است و فعالیت های اقتصادی بخش خصوصی به شکل محدود و با اعمال نظارت ها و جاری نمودن مقررات سازمان های دولتی انجام می پذیرد.
نقش و عملکرد سرمایه گذاران مالی در محدوده های (اغلب) تعریف شده و مجاری معینی مجاز می گردد، بانک های خصوصی فعال در این گونه کشورها نیز باید از سیاست های ابلاغی بانک مرکزی پیروی نمایند و دامنه رقابت های بانکی و عملیات سرمایه گذاری در شکل قانونی با حدود بسته شده ای جهت می گیرد و گذر از حدود تعیین شده خلاف مقررات محسوب خواهد شد.
بنابراین، در کشورهای مذکور تنها آن بخش از فعالیت های سرمایه گذاران مالی هویدا می شود که باتوجه به ضوابط تعیین شده، قابل توجیه است و بخش مهمی از این گونه فعالیت ها سمت و سویی مغایر با مقررات مزبور دارد و عموماً نمایان نمی گردد. باتوجه به اینکه انگیزه اصلی سرمایه گذاران مالی کسب سود مادی قابل تقویم به واحدهای پولی است در صورت عدم تنظیم نرخ سودهای فعالیت های اقتصادی در جامعه و ایجاد محدودیت های غلط، آثار مخربی بر اقتصاد هر کشور به جا می گذارد.
از این رو، ترویج روش فاینانس پروژه ها می تواند به عنوان یک رویه مناسب منابع مالی سرمایه گذاران مالی را در مسیر های سازنده از نظر اقتصادی هدایت کند.
عوامل مهم دیگری که سرمایه گذاران مالی بدان توجه می نمایند یا در بررسی های تحلیلگرانه خود وارد می سازند، عبارت است از:
- عدم پذیرش ریسک یا مخاطره
سرمایه گذاران مالی بندرت حاضر به پذیرش ریسک ها یا مخاطرات مرتبط با عملیات نفتی یا تحقق اهداف تولیدی پیش بینی شده در برنامه های مورد توافق می شوند.
اخذ تضامین و وثایق مطمئن
تامین کنندگان منابع مالی، پولی یا اعتباری در وهله اول به تضمین برگشت تسهیلات اعطایی فکر می کنند و برای حصول اطمینان از سوخت نشدن پول خود به طور خاص اعتبار یا درجه رتبه بندی اشخاص ثالث را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار می دهند، بنابراین تضمین استرداد وجه و در اختیار داشتن وثایق کافی جهت پوشش خطر سوخت شدن دیون، دقدقه ی اصلی تامین کنندگان منابع مالی است.
- مدت یا دوره زمانی انجام سرمایه گذاری یا تامین منابع مالی
عموماً تمایل سرمایه گذاران مالی یا تامین کنندگن منابع مالی با دوره زمانی سرمایه گذاری، نسبت عکس دارد، بدین معنا که با افزایش مدت سرمایه گذاری یا دوره استقراض تسهیلات مالی و اعتباری درجه علاقه مندی و گرایش به اعطای تسهیلات مورد درخواست پایین می آید.
بنابراین، می توان انتظار داشت که برای دوره های زمانی بلندمدت و میان مدت (به ویژه هنگامی که بازار مالی و پولی و فضای اقتصادی برای فعالیت های صنعتی و تجاری آشفته گردد)، میل سرمایه گذاران مالی به انجام سرمایه گذاری یا تامین منابع مالی و اعتباری فعالیت های دیر بازده ( یا فعالیت هایی که دوره خواب منابع پولی در آنها نسبتاً طولانی است)، روند نزولی به خود بگیرد.
باید توجه داشت که زمان در فعالیت های سرمایه گذاری، مالی و پولی یک عامل کلیدی است و هزینه های فرصت قابل توجهی را به دنبال دارد.
-دوره تنفس
طول دوره تنفس باتوجه به بحث بالا، آثار مشابهی به همراه خواهد داشت، معمولاً این دوره را باتوجه به تاخیرات زمانی پیش بینی شده نسبت به برنامه سرمایه گذاری یا تامین منابع (یا تاریخ مورد انتظار برای رسیدن به تولید یا خروجی طرح سرمایه گذاری)، تعیین می کنند. البته گاهی اوقات، طول مدت این دوره ممکن است بر مبنای عرف جاری (در بازارهای مالی و سرمایه گذاری یا رویه های معمول هریک از طرفین قرارداد)، مورد توافق قرار گیرد.
- دوره بازگشت مبالغ سرمایه گذاری یا تامین مالی شده
مشابه روندی که در بالا برای دوره های سرمایه گذاری و تنفس بحث شد، طول مدت بازیافت مبالغ سرمایه گذاری یا تامین مالی شده، تعداد و میزان اقساط، نحوه یا روش تقسیط دیون، فرایندهای پیش بینی شده برای تصفیه حساب، رابطه معکوس به امیل سرمایه گذاران مالی دارد.
- رتبه بندی و درجه اعتبار تسهیلات گیرنده
اعتبار و رتبه بندی تسهیلات گیرنده عوامل موثری در جذب منابع مالی و سرمایه گذاری دارد. این عامل موجب ترغیب یا تضعیف انگیزه سرمایه گذاران مالی در تصمیم گیری راجع موضوع مورد نظر برای سرمایه گذاری یا تامین منابع مالی می گردد.
- نیاز و یا جذابیت محصول یا خروجی طرح سرمایه گذاری
جذابیت و یا نیاز به محصول پیش بینی شده ( یا محصول خروجی مورد انتظار از) فرایند سرمایه گذاری برای برخی از موسسات مالی، بانک ها یا نهادهای مرتبط با تامین منابع مالی و سرمایه گذاری ( به ویژه در کشورهای غربی ، ایالات متحده، کانادا ...) یک عامل تاثیرگذار در جذب منابع مالی و سرمایه گذاری است. برای مثال، پروژه های زیست محیطی و تاثیرگذار بر جو زمین (نظیر طرح های NGLجلوگیری از سوزانده شدن گازهای تولیدی همراه نفت خام استخراج شده)، جذابیت های خاصی برای سرمایه گذاران مالی در کشورهای غربی دارد. به همین ترتیب کالاهای خاص یا خدمات انحصاری، کمیاب یا ارزشمند و یا آنچه در علم اقتصاد در سر فصل کالاها و خدمات غیرقابل جایگزین ، کشش ناپذیر نسبت به تغییرات قیمت ها یا سایر مباحث مشابه مورد بحث قرار می گیرد، وضعیت مشابهی (البته با شدت و ضعف متفاوت) دارند. در مجموعه می توان گفت که نوع کالاها یا محصولات خروجی مورد انتظار در جذب منابع مالی و سرمایه گذاری (البته با شدت و ضعف متفاوت) تاثیر مهمی در جذب اعتبارات مالی دارد.
- سیاست گذاری ها و خط مشی عمومی دول کشورهای صاحب منابع مالی
غیر از جنبه ها یا عوامل متعدد تاثیرگذار روی انگیزه سرمایه گذاران مالی (که عموماً از منظر سرمایه گذار یا تامین کننده مالی مورد بررسی یا ارزیابی قرار می گیرد)، سیاست گذاری ها و خط مشی دول کشورهایی که دارای منابع مالی و درآمدی کلان می باشند، اهمیت فوق العاده ای در بالا رفتن احتمال اخذ تسهیلات مالی و اعتباری در کشورهای در حال توسعه دارد.
گاهی اوقات، ممکن است گروه کشورهای صنعتی یا برخی از کشورهای دارای منابع مالی و سرمایه گذاری، محدودیت ها یا ممنوعیت های مشخصی را در زمینه ی تمام یا بخشی از سرمایه گذاری های مورد نظر در یک کشور مفروض اعمال نمایند. بدیهی است وضع و اعمال محدودیت های مالی و اعتباری علیه یک کشور، یک فعالیت تجاری و یا یک مقوله خاص، موضوع جذب منابع مور نیاز را با مانع روبه رو خواهد کرد.
- محیط سرمایه گذاری (کشور میزبان)
محیط سرمایه گذاری در کشور میزبان (از جنبه های مختلف ساختار حقوقی و قانونی، ساختار یا نظام مالی و اقتصادی، سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی) از منظر سرمایه گذاران مالی خارجی، جایگاه ویژه ای دارد. اینکه برخی از کشورها در برخی از مناطق جغرافیایی نسبت به سایر کشورهای همسایه خود در جذب منابع مالی و سرمایه گذاری خارجی موفق تر می باشند، این موضوع را آشکارا ثابت می کند.

منبع:کتاب آموزش گام به گام فنون حرفه ای در تامین منابع مالی و سرمایه گذاری

نویسنده: مسعود زهدی- انتشارات هزاره سوم