طرح مدیریت ریسک- تعریف -هدف -الگو

ریسک :یک رویداد محتمل که دارای قدرت تحریک کنندگی و بر هم زدن است و می تواند تاثیر مثبت یا منفی بر روی یک پروژه داشته باشد. ممکن است وقوع هر ریسک، چند علت داشته باشد، زیرا ریسک ها به یکدیگر وابسته هستند و می توانند یک یا چند شوک در روند توسعه پروژه ایجاد کنند.

مدیریت ریسک، یک فرآیند پایدار است که طول عمر پروژه را افزایش می دهد و شامل اقداماتی از قبیل برنامه ریزی برای مدیریت ریسک، شناسایی، بررسی، نظارت و اجرای آن است. بسیاری از این اقدامات و رویه ها در طی چرخه عمر پروژه، به روز و تجدید می شوند. مدرنیزاسیون یا تجدید مدیریت ریسک، امری ضروری است زیرا باید ریسک های جدیدی که ممکن است در هر لحظه و در هر مرحله از پروژه ایجاد شوند را شناسایی کرد.

مدیریت ریسک نه تنها به دنبال بررسی احتمال رخ دادن و تأثیرات و عواقب حوادثی است که می تواند منجر به شکست پروژه شود، بلکه سعی دارد رویدادهای با تاثیر مثبت را نیز بهینه سازد. فرایند شناسایی و توصیف ریسک، قبل از آغاز پروژه شروع می شود و باید همه عواملی که ممکن است تحت تأثیر این ریسک ها قرار بگیرند را نیز بررسی کرد. هر چه پروژه تکمیل تر شود و یا سرعت انجام آن افزایش یابد، تعداد ریسک هایی که در چرخه عمر پروژه رخ می دهد نیز افزایش می یابد.

هنگامی که یک ریسک شناسایی و توصیف می شود، وظیفه بعدی مدیران این است که احتمال وقوع آن، شدت تأثیر آن بر روی طرح، دامنه یا وسعت ریسک، هزینه سرمایه ای، کیفیت و خروجی بالقوه را مشخص کنند و سپس بر مبنای درجه بغرنج بودن ریسک و بازده مورد انتظار، ریسک ها را رده بندی کنند.

همانطور که قبلا بحث شد، حوادث ناشی از ریسک نیز بر رده بندی ریسک ها تاثیر می گذارد. رده بندی ریسک ها را می توان بر اساس احتمال تاثیرگذاری و وقوع رویداد ریسک و کم، متوسط یا بالا بودن درجه تاثیرگذاری آنها بر پروژه انجام داد. تمام ریسک هایی که شناسایی می شوند، باید مرتبا ثبت و به روزرسانی شوند و در قالب " شرح ریسک (Risk Statement)" مستندسازی شوند. این سند، «طرح مدیریت ریسک» نامیده می شود.

ریسک چیست؟

یک رویداد محتمل که دارای قدرت تحریک کنندگی و بر هم زدن است و می تواند تاثیر مثبت یا منفی بر روی یک پروژه داشته باشد. ممکن است وقوع هر ریسک، چند علت داشته باشد، زیرا ریسک ها به یکدیگر وابسته هستند و می توانند یک یا چند شوک در روند توسعه پروژه ایجاد کنند.

رویدادهای ریسک و تاثیر آن ها

همه پروژه ها با چند فرضیه آغاز می شوند. بدین صورت که سرپرست پروژه معمولا چند ریسک که ممکن است تاثیر مثبت یا منفی بر پروژه داشته باشند را به صورت فرضی و احتمالی در نظر می گیرند و سپس با استفاده از استراتژی های مختلف، برنامه یا طرحی برای کاهش پیامدهای ریسک تدوین می کنند. اجازه دهید نمونه ای از این که ریسک چگونه پروژه را تحت تاثیر قرار می دهد، ذکر کنیم. به عنوان مثال، فرض کنید که شرکت ABC دارای احتمال آسیب دیدگی توسط ریسک است. علت این ریسک، عدم کسب مجوز زیست محیطی برای انجام کار ساخت و ساز و همچنین کمبود منابع انسانی و محدود بودن تعداد پرسنل متخصص برای طراحی پروژه است. بدین ترتیب، رویداد ریسک این است که مقامات ممکن است زمان بیشتری را برای تعیین و صدور مجوز اتخاذ کنند و پرسنل تعیین شده برای این کار ممکن است در دسترس نباشند و یا کارآیی آنها برای انجام فعالیت مورد نظر، کافی نباشد.

اگر ریسک مذکور برای شرکت ABC رخ دهد، آنگاه چه اتفاقی خواهد افتاد؟ اگر هر یک از این حوادث رخ دهند، ممکن است پروژه از لحاظ یک یا هر سه مورد هزینه سرمایه ای، برنامه ریزی و عملکرد تحت تاثیر منفی قرار گیرد. تیم مدیریت به همراه تیم مدیریت ریسک، مطلوب ترین رویکرد، ابزارها و تکنیک ها را برای بررسی تأثیر و نظارت و پیگیری رویدادهایی که توانایی تأثیرگذاری بر نتیجه یک پروژه را دارند، انتخاب می کنند.

هدف طرح مدیریت ریسک

طرح مدیریت ریسک، پیشرفت ها، ابزارها، اقدامات و رویه های لازم برای مدیریت رویدادهایی که ممکن است تاثیر منفی بر نتیجه پروژه داشته باشند را به طور مفصل شرح می دهد. بنابراین، شما می توانید طرح مدیریت ریسک را به عنوان یک سند کنترلی (یا سند کنترل کننده) برای مدیریت و نظارت بر تمامی ریسک های پروژه بدانید. طرح مدیریت ریسک شامل فرایند ذیل است:
1. شناسایی ریسک: هر رویدادی که ممکن است روند برنامه ریزی شده برای پیشرفت پروژه را مختل کند، می تواند مانع اتمام موفقیت آمیز پروژه باشد. این اولین گام در تدوین طرح مدیریت ریسک است. شناسایی ریسک با هدف دسته بندی ریسک و علل آنها قبل از آغاز پروژه و در طی چرخه عمر پروژه انجام می شود.

2. ارزیابی ریسک: بعد از شناسایی ریسک، احتمال رخ دادن ریسک و تاثیر آن بر پروژه در صورت رخ دادن باید ارزیابی گردد. ارزیابی ریسک یک تحلیل "علت و اثر" است. "علت" واقعه ای است که می تواند رخ دهد، در حالی که "اثر" شوک بالقوه ای است که در صورت رخ دادن ریسک، به پروژه وارد می شود.

3. فرونشانی یا کاهش ریسک: پس از ارزیابی و اولویت بندی ریسک ها، مرحله نهایی شامل کاهش ریسک است. این مرحله خود به دو گام تقسیم می شود: گام اول مستلزم شناسایی فعالیت های گوناگون و یا مراحل لازم برای کاهش احتمال تاثیر یک ریسک نامطلوب است. پس از شناسایی ریسک ها، تیم مدیریت یک برنامه احتمالی برای بررسی ریسک بالقوه تدوین می کند. عمل توسعه و تدوین یک طرح یا دنباله ای از رویکردها برای بررسی تأثیر ریسک ها بر یک پروژه، نقشه احتمالی (contingency plan) نامیده می شود.

منبع :

https://wikifinancepedia.com/investing

ترجمه شده در موسسه مطالعات راهبردی سپینود شرق
کلیه حقوق این وبسایت متعلق به موسسه سپینود شرق می باشد.