هزینۀ فرصت به چه معناست ؟

هزینۀ فرصت نمایانگر مزایای از دست رفتۀ یک فرد، سرمایه گذار، و یا یک کسب و کار در زمان انتخاب یک گزینه و ترجیح آن بر دیگری، می باشد.

هزینۀ فرصت چیست؟(Opportunity Cost)
هزینۀ فرصت نمایانگر مزایای از دست رفتۀ یک فرد، سرمایه گذار، و یا یک کسب و کار در زمان انتخاب یک گزینه و ترجیح آن بر دیگری، می باشد. از آنجاییکه گزارشات مالی هزینه های فرصت را نشان نمی دهد، صاحبان کسب و کار می توانند از آن برای اتخاذ تصمیمات مهم در زمانی که گزینه های زیادی پیش رو دارند، بهره ببرند. بخاطر اینکه هزینه های فرصت در تعریف ناشناخته هستند، می توانند براحتی نادیده گرفته شوند. درک فرصت های از دست رفتۀ بالقوه با توجه به انتخاب یک سرمایه گذاری بر دیگری می تواند در تصمیم گیریِ بهینه مفید واقع شود.

فرمول هزینه های فرصت به شرح زیر است:
هزینۀ فرصت= بازگشت بهترین گزینه های از دست رفته- بازگشت گزینۀ انتخابی

هزینۀ فرصت (Opportunity Cost) 

چگونگی محاسبۀ هزینۀ فرصت 

فرمول محاسبۀ هزینۀ فرصت در واقع تفاوت بین بازدۀ هر گزینه می باشد. تصور کنید که گزینۀ A را در اختیار دارید، برای سرمایه گذاری در بازار سهام منجر به تولید بازده سود سرمایه می شود. گزینۀ B بمنظور بازگرداندن دوباره پول خود به یک کسب و کار می باشد که انتظار می رود تجهیزات جدید تولید راندمان تولید را افزایش دهد و منجر به کاهش هزینه های عملیاتی و حاشیۀ سود بالاتر می شود. تصور کنید بازدۀ مورد انتظار بر روی سرمایه برای یک سال آینده در بازار سهام 12 درصد باشد و شرکت شما نیز انتظار دارد با بروزرسانی تجهیزات، در این بازه 10 درصد بازدۀ سود را افزایش دهد. هزینۀ فرصتِ انتخاب تجهیزات و ترجیح آنها بر بازار سهام 12 درصد منهای 10 درصد است که برابر با دو درصد می باشد. به عبارت دیگر، با سرمایه گذاری در کسب و کار، شما فرصت بدست آوردن بازدۀ بیشتری را خواهید داشت.

تحلیل هزینۀ فرصت نقش مهمی در تعیین ساختار سرمایۀ کلی کسب و کار دارد. درحالیکه بدهی و حقوق صاحبان سهام هر دو به هزینه ای برای جبران غرامت به وام دهندگان و سهامداران برای ریسکهای سرمایه گذاری نیاز دارند، هر یک از آنها هزینه های فرصت را نیز شامل می شوند. بعنوان مثال، بودجۀ مورد استفاده برای پرداخت وام در سهام یا اوراق قرضه سرمایه گذاری نمی شود که پتانسیلی را برای درآمد سرمایه گذاری ارائه می دهد.

شرکت باید تصمیم بگیرد که آیا این توسعه توسط استفاده از قدرت بدهی می تواند سود بیشتری به نسبت سرمایه گذاری تولید کند یا خیر.

از آنجاییکه هزینۀ فرصت محاسبه ای رو به جلو است، نرخ واقعی برای هر دو گزینه ناشناخته می باشد. تصور کنید که شرکت در مثال بالا، تجهیزات جدید را در اولویت قرار نمی دهد و در عوض بر روی سهام بازار سرمایه گذاری می کند. اگر اوراق بهادار انتخاب شده با کاهش ارزش روبرو شوند، شرکت با از دست دادن کل سرمایه ورشکسته می شود و از بازدۀ 12 درصدی بهره ای نخواهد برد.

به منظور ساده تر کردن این مفهوم، تصور کنید که سرمایه گذاری بازده ای صفر درصدی داشته است و این بدان معنی است که شرکت دقیقا همان سرمایه ای که وارد کرده را بدست می آورد. هزینۀ فرصت برای انتخاب این گزینه 10 درصد منهای صفر درصد است که در واقع همان 10 درصد می شود.

بهمین صورت، اگر شرکت تجهیزات جدید را انتخاب کند ممکن است هیج تاثیری در بهره وری تولید نداشته باشد و سود مجددا ثابت باقی بماند. هزینۀ فرصت برای انتخاب این گزینه در واقع 12 درصد است تا 2 درصدی که از پیش انتظار می رفت.
این امر بسیار مهم است که گزینه های سرمایه گذاری که ریسکهای تقریبا یکسانی دارند، را با هم مقایسه کنیم. مقایسۀ اوراق سرمایه گذاری که در واقع بدون ریسک هستند با سرمایه گذاری بر روی سهامِ به شدت بی ثبات، محاسبه ای اشتباه محسوب می شود.

هر دو گزینه باید بازدۀ مورد انتظار 5 درصدی داشته باشند اما دولت آمریکا از نرخ بازدۀ اوراق بهادار پشتیبانی می کند در حالیکه هیچ ضمانتی برای بازار سهام وجود ندارد. از آنجاییکه هزینۀ فرصتِ هر یک از این گزینه ها صفر درصد است، با در نظر گرفتن ریسک های هر یک از سرمایه گذاری ها، اوراق بهادار گزینۀ امن تری محسوب می شود.

هزینۀ فرصت چه مواردی را برای شما مشخص می کند؟ 

در زمان محاسبۀ سودآوری بالقوۀ انواع مختلف سرمایه گذاری، کسب و کارها به دنبال گزینه هایی هستند که بیشترین بازده را بهمراه داشته باشد. در اغلب موارد، آنها می توانند این امر را با مشاهدۀ نرخ بازدۀ مورد انتظار برای یک وسیله نقلیه سرمایه گذاری تعیین نمایند. اگرچه، کسب و کارها باید هزینه های فرصت را برای هر گزینه در نظر بگیرند.

تصور کنید که یک کسب و کار با سرمایه گذاریِ مبلغی باید بین سرمایه گذاری بر روی اوراق بهادار و یا استفاده از این هزینه برای خرید تجهیزات جدید یک گزینه را انتخاب نماید. فارغ از اینکه چه گزینه ای را انتخاب می کند، سود بالقوه ای که با عدم سرمایه گذاری بر گزینۀ دیگر از دست داده می شود، هزینۀ فرصت نامیده می شود.

پیامد های اصلی 

• هزینۀ فرصت، بیشتر به بازگشت گزینۀ از دست رفته اطلاق می شود تا به بازگشت گزینۀ انتخابی شما.

• در نظر گرفتن هزینه های فرصت می تواند شما را به سمت تصمیم گیری های هوشمندانه راهنمایی کند. 

• باید ریسکهای احتمالی و مرتبط با هر گزینه و همچنین بازدۀ بالقوۀ آنها را مورد ارزیابی قرار دهید.

برای اطلاعات بیشتر مطالب زیر را مطالعه بفرمایید :

طرح کسب و کار، مطالعات فرصت و امکان سنجی

مطالعات فرصت سنجی- مطالعات امکان سنجی مقدماتی و مطالعات امکان سنجی

نمونه هایی از چگونگی استفاده از هزینۀ فرصت 

وقتی تصمیمات بزرگی مانند خرید منزل یا را اندازی یک کسب و کار را آغاز می کنید، احتمالا تحقیقات زیادی دربارۀ نقاط قوت و ضعف آن انجام می دهید ولی اغلب تصمیمات روزمره، بدون نیاز به درک عمیق تر هزینه های فرصت اتخاذ می شوند. افرادی که محتاط هستند، قبل از خرید موجودی حساب بانکی خود را بررسی می کنند و قبل از صرف هزینه، تمامی گزینه ها را در نظر می گیرند. در اغلب موارد، افراد در مورد چیزی که در ازای این تصمیمات از دست می دهند، تفکری نمی کنند.

مشکلات زمانی رخ می دهند که هیچ گاه به کارهای دیگری که می توانستید با سرمایۀ فعلی خود انجام دهید، یا بدون در نظر گرفتن فرصت های از دست رفته، مورد دیگری را خریداری کنید، نمی اندیشید. خرج کردن برای ناهار و صرف آن بیرون از محل کار گزینۀ خوبی است زیرا فرصت استراحت در بین کار را در اختیار شما قرار می دهد. اگرچه، خرید یک چیزبرگر در هر روز برای 25 سالِ آینده می تواند باعث از بین رفتن فرصت های زیادی شود. فارغ از فرصت از دست دادنِ حفظ سلامتی تان، صرف 4.50 دلار برای چیزبرگر در هر روز، هزینه ای حدودا 52000 دلاری را به همراه دارد که نرخ بازدۀ سود 5 درصدی را نیز دارد.

این یک مثال ساده بود اما پیام اصلی در بسیاری از شرایط صدق می کند. البته تفکر در مورد هزینه های فرصت برای هر تصمیم گیری ساده و روزمره ممکن است در ابتدا امری دشوار به نظر برسد. حتی استفاده از کوپن های تخفیف در مقابل دست خالی به سوپر مارکت رفتن می تواند مثالی از هزینه های فرصت باشد مگر اینکه زمانی که صرفِ بریدن کوپن ها می کنید را بتوانید بصورت بهینه تری صرف کنید. هزینه های فرصت در هر مکانی وجود دارند و ممکن است دربارۀ هر تصمیمی، خواه بزرگ یا کوچک صدق کنند.

تفاوت بین هزینۀ فرصت و هزینۀهای غیر قابل بازگشت(Sunk Cost) 

تفاوت بین هزینۀ فرصت و هزینۀ غرامت در واقع تفاوت بین پولِ صرف شده و بازدۀ بالقوه ای است که بعلت انباشت و صرف سرمایه در بخش های دیگر، در یک سرمایه گذاری بدست نیامده است. بعنوان مثال، خرید 1000 سهام شرکت A با 10 دلار به ازای هر سهم، نشان دهندۀ هزینۀ غیرقابل بازگشت 10،000 دلاری است. در واقع این هزینه ای است که برای سرمایه گذاری صرف می شود و بازگرداندن این سرمایه نیازمند تسویۀ سهام به قیمت مشابه یا بالاتر از هزینۀ خرید می باشد.

از نظر حسابداری، هزینۀ غیرقابل بازگشت می تواند به مبلغ صرف شدۀ اولیه برای خرید یک قطعه گران قیمت از تجهیزات سنگین که به مرور زمان مستهلک می شود و غیر قابل بازگشت است، نیز اشاره داشته باشد. هزینۀ فرصت می تواند خرید یک قطعه تجهیزات سنگین با با بازدۀ مورد انتظار سرمایه گذاریِ (ROI) 5 درصد و یا ROI 4 درصد باشد. همانطور که مشاهده کردید، هزینۀ فرصت تعریف کنندۀ بازده ای است که می توانست در صورت سرمایه گذاری بر موردی دیگر بدست آید. 

بنابراین، با اینکه 1000 سهام در شرکت A ممکن است در نهایت برای 12 دلار به ازای هر سهم به فروش برسد و درآمد خالص 2000 دلاری بهمراه داشته باشد، در همین بازه شرکت B در ارزش از 10 دلار به ازای هر سهم به 15 دلار افزایش یافت. در این حالت، سرمایه گذاریِ 10000 دلاری در شرکت A سود خالص 2000 دلاری بهمراه دارد در حالیکه همان میزان سرمایه گذاری در شرکت B سود خالص 5000 دلاری را به ارمغان خواهد آورد. این تفاوتِ 3000 دلاری هزینۀ فرصت است که منجر به انتخاب و ترجیح شرکت A به شرکت B می شود. 

بعنوان یک سرمایه گذار که مبالغ مختلفی را سرمایه گذاری می کند، باید در پیِ سرمایه گذاری های دیگر که بازدۀ بیشتری دارند باشید.

هزینۀ فرصتِ نگهداری سرمایۀ راکد می تواند منجر به گزینۀ منطقیِ فروش سرمایه برای خرید و سرمایه گذاری در بخش های موفق تر شود.

تفاوت بین ریسک و هزینۀ فرصت 

در اقتصاد، ریسک بعنوان احتمال اینکه درآمد واقعی و پیش بینی شدۀ سرمایه گذاری متفاوت باشد، و سرمایه گذار بخشی یا کل سرمایۀ خود را از دست دهد، تعریف می شود. هزینۀ فرصت مربوط به این امر است که بازدۀ سرمایه گذاریِ انتخابی کمتر از بازدۀ سرمایه گذاریِ حذف شده (یا انتخاب نشده) باشد. تفاوت اصلی که منجر به ریسک می شود، مقایسۀ عملکرد واقعی یک سرمایه گذاری با عملکرد پیش بینی شده از همان سرمایه گذاری است، در حالیکه هزینۀ فرصت به مقایسۀ عملکرد واقعی یک سرمایه گذاری با عملکرد واقعیِ سرمایه گذاریِ دیگری می پردازد. 

با اینحال، هر فرد باید در زمان تصمیم گیری بین دو گزینۀ پُر مخاطره هزینه های فرصت را مورد ارزیابی قرار دهد.

اگر سرمایه گذاریِ A پُر مخاطره است ولی ROI 25 درصد دارد و از طرف دیگر سرمایه گذاری ریسکی ندارد ولی ROI 5 درصدی دارد، حتی اگر سرمایه گذاری A در ابتدا موفق عمل کند، ممکن است نتیجه بدین صورت نباشد و در نهایت ورشکسته شود. و حتی اگر این سرمایه گذاری ورشکسته شود، هزینۀ فرصتِ انتخاب سرمایه گذاری B برجسته تر است.

منبع :

investopedia

نوشته شده توسط ویل کنتون (WILL KENTON)
آخرین بروزرسانی 19 آوریل 2019

ترجمه شده در گروه تولید محتوی سپینود شرق

کلیه حقوق این وبسایت متعلق به موسسه سپینود شرق می باشد.