طرح توجیهی مقدماتی احداث کارخانه بسته بندی فراوری خشکبار و محصولات کشاورزی

طرح توجیهی مقدماتی احداث کارخانه بسته بندی فراوری خشکبار و محصولات کشاورزی

کارفرما: دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد

محل پروژه: منطقه آزاد ماکو

• به اشتراک بزارید :
• تلگرام
• لینکدین

کارفرما:سازمان مناطق آزاد

چکیده طرح مقدماتی

صنعت بسته‌بندی به این دلیل که مرحله اول جذب مشتری در چرخه خریدوفروش کالاست، اهمیت بسیاری دارد و اگر به سابقه موفقیت شرکت‌های بزرگ دنیا نگاهی بیندازیم، در می‌یابیم که جدا از اهمیت ساخت کالای باکیفیت، به بسته‌بندی آن محصول نیز توجه بسیاری‌شده است. متاسفانه مقوله بسته‌بندی در کشور ما مورد بی‌توجهی قرار گرفته است و نه‌تنها محصولات مصرفی در بازار داخلی بسته‌بندی خوبی ندارند، بلکه تولیدات کشور ما در بازارهای صادراتی جهان هنوز هم با بسته‌بندی نامناسب یا به صورت فله‌ای عرضه می‌شوند. به عبارت دیگر، ارزش صنعت بسته‌بندی در ایران در مقایسه با کشورهای دیگر، از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نیست. بررسی آمارهای موجود در صنعت بسته‌بندی و مقایسه آن با کشورهای دیگر نشان می‌دهد که سهم ایران در صنعت جهانی بسته‌بندی بسیار ناچیز است. پایین بودن جایگاه ایران در صنعت بسته‌بندی و نبود چشم‌انداز روشنی از رشد این صنعت می‌تواند تبعات منفی برای اقتصاد کشور به دنبال داشته باشد. احداث کارخانه های بسته بندی می¬تواند گامی موثر در استفاده از ظرفیت¬های تولیدی کشور باشد. در این طرح توجیه پذیری احداث یک کارخانه بستهه¬بندی فرآوری خشکبار و محصولات کشاورزی در منطقه آزاد ماکو مورد بررسی قرار می¬گیرد.
منطقه آزاد ماکو پایگاه یک تمدن باستانی با تاریخ غنی و دارای جاذبه‌های فرهنگی و طبیعی خاصی است که می‌تواند به یک مرکز گردشگری تبدیل شود. آب‌وهوا معتدل با گونه¬های جانوری متنوع، رودخانه‌های زیبا، غارها، آبشارها، قلعه‌ها و دژهای قدیمی، آثار تاریخی، صنایع‌دستی، گیاهان رنگارنگ و مهم‌تر از همه مهمان‌نوازی مردم محلی می‌توانند گردشگران بسیاری را جذب کند.
این منطقه با قرار گرفتن در دروازه زمینی مبادلات ایران با اروپا و همچنین قرار گرفتن در مرز ترکیه و برخورداری از بیشترین جغرافیای تحت قلمرو خود، با تکمیل زیرساخت‌ها ازجمله احداث فرودگاه طی دو سال گذشته، به دنبال بهره‌گیری مؤثر از ظرفیت‌های خدماتی مرتبط با حمل‌ونقل و ترانزیت، پایانه‌های صادراتی مستقل، خدمات رفاهی و مجتمع‌های بین‌راهی و سایر خدمات حمل‌ونقلی بوده و به عبارتی توسعه ترابر محور در همه ابعاد آن در این منطقه مورد پیگیری جدی می‌باشد. ضمن آنکه ظرفیت‌های موجود برای تأسیس مجتمع‌های کشت گلخانه‌ای محصولات با ارزش صادراتی، سرمایه‌گذاری در صنایع بسته‌بندی و صنایع فرآوری تکمیلی کشاورزی، منابع کانی‌های غنی غیرفلزی موجود در منطقه، ظرفیت توسعه صنعتی بر مبنای زنجیره تأمین در کشورهای همسایه به‌ویژه ترکیه نیز، ازجمله محورهایی است که بهره‌گیری مناسب از آن‌ها برای تحقق اهداف توسعه‌ای حوزه عمل مناطق آزاد در این منطقه در دستور کار قرار دارد.
منطقه آزاد ماکو به دلیل برخورداری از موقعیت جغرافیایی مناسب (نزدیکی به کشورهای ترکیه و کشورهای حوزه CIS)، واقع شدن در کریدور شرق-غرب و نزدیکی به بازار اروپا (شاهراه ارتباط ترانزیتی) و دستیابی سریع، آسان و ارزان به بازارهای اروپا و آسیای میانه، ارتباط با کشورهای حاشیه دریای خزر، گستردگی روابط تجاری ایران و اروپا و حجم بالای تبادل کالا با کشورهای این قاره از طریق این منطقه آزاد، وجود بزرگترین و مهمترین گمرک زمینی ایران با ترکیه (بازرگان)، معافیت مالیاتی 20 ساله برای کلیه فعالیت‌ها و در تمام زمینه‌ها، امکان مشارکت با سرمایه‌گذاران خارجی بدون محدودیت در نسبت مشارکت و امکان سرمایه‌گذاری صد درصد خارجی، ورود مواد اولیه و قطعات و ماشین‌آلات واحد‌های صنعتی و تولیدی بدون پرداخت عوارض گمرکی و تضمین کامل سرمایه‌های خارجی توسط دولت از طریق قانون جلب و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی، بستر مناسبی برای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف می‌باشد.
صادرات خشکبار یکی از کالاهای صادراتی کشورمان و در زمره صادرات غیرنفتی قرار دارد استان آذربایجان غربی و استان‌های هم‌جوار حدود 35 درصد از حبوبات و خشکبار کشور را تولید می‌کنند که این امر خود باعث نزدیکی طرح به مواد اولیه می‌شود.
منطقه آزاد ماکو به دلیل دارا بودن مرز مشترک با سه کشور ترکیه، ارمنستان، و آذربایجان، دسترسی به مواد اولیه و نیروی کار ارزان، محل مناسبی برای بسته‌بندی و فرآوری خشکبار و حبوبات با استانداردهای بین‌المللی و درنهایت صادرات آن‌ها می‌باشد.
نزدیکی به بازار مواد اولیه، نزدیکی به بازار صادراتی و ویژگی‌های منطقه آزاد از عمده دلایل مکان‌یابی طرح حاضر می‌باشد. از طرفی بسیاری از محصولات تولیدی در ایران به دلیل عدم وجود سیستم‌های بسته‌بندی مناسب، به خارج از کشور به‌صورت فله صادرشده و در آنجا بسته‌بندی‌شده و به اسم دیگری فروش می‌رود. این امر سهم ایران در بازارهای جهانی را کاهش می‌دهد. لذا احداث واحدهای بسته‌بندی به کاهش صادرات فله کمک کرده و سهم ایران را در بازارهای بین‌المللی بیشتر می‌کند. از طرفی با احداث یک واحد بسته‌بندی با تکنولوژی روز، می‌توان عمدتاً فروش را صادراتی در نظر گرفت.
در حال حاضر حدود 507 واحد به ظرفیت اسمی 829,522 تن در زمینه بسته‌بندي حبوبات، حدود 463 واحد به ظرفیت اسمی 511 هزار تن در زمینه بسته‌بندي خشکبار و حدود 34 واحد به ظرفیت اسمی 4,275 تن در زمینه بسته‌بندي میوه خشک در کشور فعالیت دارند.
هزینه‌های سرمایه‌گذاری کل برای راه‌اندازی این واحد تولیدی معادل195,129 میلیون ریال شامل 135,443 میلیون ریال سرمایه در گردش، 7200 میلیون ریال سود دوران مشارکت و 52,486 میلیون ریال سرمایه‌گذاری ثابت طرح می‌باشد. لذا بر این اساس نرخ بازده داخلی طرح از دیدگاه کل سرمایه‌گذاری (IRR) معادل 26.35 درصد و دوره بازگشت سرمایه 5.8 سال محاسبه‌شده است. بر اساس مطالعات انجام شده سرمایه‌گذاری در پروژه کارخانه بستهبندی فرآوری خشکبار و محصولات کشاورزی در منطقه آزاد ماکو از توجیه‌پذیری اقتصادی بالایی برخوردار خواهد بود.

خلاصه طرح