کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی

بانک ها و موسسات تامین کننده منابع مالی طرح ها در فرآیند پرداخت تسهیلات، به منظور اطمینان از صحت براوردها و بررسی های اقتصادی، فنی، مالی و اقتصادی بودن طرح های متقاضیان نیازمند انجام مطالعات اقتصادی فنی و مالی طرح توسط مشاوران مورد اعتماد و حضور مشاور در تمام مراحل کار می باشد.

بانک ها و موسسات تامین کننده منابع مالی طرح ها در فرآیند پرداخت تسهیلات، به منظور اطمینان از صحت براوردها و بررسی های اقتصادی، فنی، مالی و اقتصادی بودن طرح های متقاضیان نیازمند انجام مطالعات اقتصادی فنی و مالی طرح توسط مشاوران مورد اعتماد و حضور مشاور در تمام مراحل کار می باشد.

صرف نظر از اینکه برخی از بانک ها به ویژه بانک های تخصصی راساً به بررسی و شناسایی گروه های مشاوره مبادت کرده و نسبت به تنظیم روابط خود با مشاوران اقدام کرده اند، لیکن در اکثر موارد به دلیل گوناگونی در روش های اعمال شده در بانک ها و همچنین باتوجه به برخی موانع در اعطاء تسهیلات بانکی (از جمله طولانی شدن زمان بررسی و تصویب طرح ها و درخواست بانک ها از متقاضیان تسهیلات برای ارائه وثیقه های خارجی از طرح که بعضاً منجر به انصراف صاحبان طرح های تولیدی از ادامه کار می شد)، ضرورت داشت تسهیلات لازم برای رفع این موانع اتخاذ گردد. به نحوی که بانک ها و مجریان طرح ها پس از احراز اطمینان و اعتماد کامل به طرح های بررسی شده و همچنین در پی اعمال نظارتی که طرح در سایه آن بتواند به نتایج از پیش تعیین شده برسد، مبادرت به سرمایه گذاری کنند.

سپینود شرق-دارای رتبه الف از کانون مشاوران اعتباری و سرمایه‌گذاری بانکی

چگونگی تشکیل:

باتوجه به همین نیاز و مسایل و مشکلات دیگر، قانون تسهیل اعطاء تسهیلات بانکی و کاهش هزینه های طرح و تسریع در اجرای طرح های تولیدی و افزایش منابع مالی و کار آنی بانک ها به تاریخ 5/04/1386 توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و ابلاغ شد. براساس ماده 5 این قانون، دولت مکلف شد با ایجاد نهادهای جدید از جمله گروه های مشاور مالی و سرمایه گذاری غیردولتی، زمینه تسهیل و تسریع اعطا تسهیلات را فراهم آورد.

پس از ابلاغ مصوبه مجلس توسط رئیس جمهور به وزارت امور اقتصادی و دارایی (30/5/1386) آن وزارتخانه در راستای اهداف قانونی و برای اجرائی شدن تکالیفی که بر عهده دولت و وزارت اقتصاد گذاشته بود، حسب نظر معاون محترم امور بانکی و بیمه و شرکت های دولتی وزارت اقتصاد، مدیر کل محترم امور بانک ها و بیمه، از نمایندگان و کارشناسان بانک ها، موسسات و انجمن ها و صاحب نظران و کارشناسان مستقل مرتبط در امر سرمایه گذاری برای نشست های کارشناسی دعوت به عمل آورد. پس از تشکیل ده ها جلسه کارشناسی و تخصصی و جمع آوری اطلاعات و مسائل مطرح شده توام با تبادل نظر و نظرخواهی های متعدد، این فعالیت ها نهایتاً منجر به اتخاذ تصمیم مبنی بر تشکیل کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی به منظور ایجاد یک نظام حرفه ای مبتنی بر عدالت و تقوای حرفه ای، در عین رعایت استقلال فنی و ارتقای تکنولوژی در امر مشاوره سرمایه گذاری گردید.

اساسنامه کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی در پی جلسات کارشناسی و تبادل نظر با حضور نماینده محترم وزارت امور اقتصادی و دارایی و همچنین نمایندگان بانک های تخصصی و تجاری دولتی و خصوصی، اتاق بازرگانی تشکیل گردید. در واقع اساسنامه کانون شامل تعاریف، اصطلاحات، تابعیت، مرکز اصلی کانون و منابع مالی است که در 47 ماده و 27 تبصره تنظیم شده و در تاریخ 24/11/1386 به تصویب کلیه اعضای موسسه رسیده است. ارکان کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری شامل مجامع عمومی، شورای عالی، هئیت عالی نظارت، دبیرکل، بازرس قانونی و هیئت سازش و رسیدگی به تخلفات می باشد.

جهت گیری های اصلی کانون

کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی؛ به عنوان تنها مرجع معتبر انتظامی مشاوران در حوزه سرمایه گذاری و اعتباری بانکی کشور نهادینه شده و نقش موثری در تضمین امنیت و سلامت فرآیند سرمایه گذاری، تخصیص بهینه منابع و افزایش بهره وری و شکوفایی اقتصاد کشور ایفاء می کند.

باور جدی به نقش یاد شده تنها در سایه تدوین سند برنامه ریزی راهبردی بوده تا به مثابه چراغی، روشنگر مسیر حرکت رو به رشد نهادی باشد که همگان به درستی، به کامیابی آن دست یابند. از آن رو در اجرای ماده 5 قانون "تسهیل اعطاء تسهیلات بانکی و کاهش هزینه های طرح و تسریع در اجرای طرح های تولیدی و افزایش منابع مالی و کارآیی بانک ها" مقرر گردید که بانک ها و موسسات تامین کننده منابع مالی طرح ها در فرآیند پرداخت تسهیلات، به منظور اطمینان از صحت برآوردها و بررسی های اقتصادی، فنی، مالی و اقتصادی بودن طرح های متقاضیان، نیازمند انجام مطالعات اقتصادی، فنی و مالی طرح توسط مشاوران مورد اعتماد و حضور مشاور در تمام مراحل کار بودند و هستند.

بدین سان نهادی پای به عرصه فعالیت نهاد که می تواند در صورت حفظ استقلال و تلاش برای رشد اقتدار قانونی و توسعه کیفی توانمندی های تخصصی، به مثابه بازوی کارشناسی، نهادی کمک رسان در جهت تسهیل و تسریع تصمیم سازی ها در حوزه اعتباری و سرمایه گذاری باشد.

براین اساس کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی به منظور تدوین جهت گیری های اصلی تشکیل گردید تا از طریق نشست های منظم کمیته، نظرها و دیدگاه های کلیه اعضای شورای عالی توسط گروه تسهیل گر استخراج شود در ادامه این فرایند گروه تسهیل گر به تهیه پرسشنامه ای اقدام کرد که در قالب سه بخش شامل چشم انداز، ماموریت و هدف ها تنظیم شد. این پرسشنامه در جلسه مورخ 19/04/1391 در محل کانون توزیع و پس از توضیح در خصوص نحوه پاسخگویی به سوالات مندرج در آن، توسط اعضای شورای عالی تکمیل شد.

چشم انداز کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی

بررسی و ارزیابی نظرها و دیدگاه های اعضای شورای عالی در قالب پاسخ های دریافتی به پرسشنامه پیش گفته، منجر به استخراج آرای آنها شد. اما گروه تسهیل گر با درنظر گرفتن نظرهای مشترک و بررسی نمونه های مشابه بین المللی ، به تهیه پیش نویس سند چشم انداز و طرح آن در جلسات کمیته راهبری اقدام کرد که با تعامل اعضای این کمیته، سند چشم انداز کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی در افق زمانی 7 ساله از بین 4 گزینه طرح شده به شکل زیر تدوین شد و در آخر در جلسه مورخ 15/05/1391 مورد تصویب شورای عالی کانون قرار گرفت.

چشم انداز کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی در افق زمانی 7 ساله

- بیانیه ماموریت کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی
- هدف های کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی
- ارزش های کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی

کانون به عنوان تنها مرجع معتبر انتظامی مشاوران در حوزه سرمایه گذاری و اعتباری بانکی کشور، نهادینه شده و نقش موثری در تحکیم نقش مشاوران در تضمین امنیت و سلامت فرآیند سرمایه گذاری، تخصیص بهینه منابع و افزایش بهره وری و شکوفایی اقتصاد کشور ایفا می کند. براین اساس گرایش و زمینه فعالیت شرکت های عضو کانون در دو گروه تعریف شده است.

1- رسته تهیه طرح های امکان سنجی: شرکت های فعال در این رسته در زمینه تهیه گزارش های پیش امکانسنجی (pre-feasibility study)، طرح های توجیهی فنی اقتصادی و مالی (Feasibility study) طرح های کسب و کار (Business plan) و سایر گزارش هایی که بنا به تقاضای بانک باید انجام شود نظیر تهیه گزارشات حقوقی و مدیریتی از طرح هایی که دارای ماهیت مشاوره سرمایه گذاری و اعتباری هستند، فعالیت می کنند.

2- رسته نظارت بر تطبیق عملیات و مصرف منابع در طرح ها: شرکت های فعال این رسته در زمینه نظارت بر مصرف منابع تخصیص یافته به طرح ها، متناسب با فازهای برنامه ریزی عملیاتی مندرج در مطالعات توجیهی و تایید صحت تحقق مصارف وجوه و سایر سرفصل های تعیین شده بنا به تقاضای بانک در طول عملیات اجرا و راه اندازی فعالیت می کنند.

یک شرکت می تواند به صورت جداگانه در هر دو رسته فعالیت کند و حائز رتبه مربوط به آن رسته باشد. البته در این خصوص گرایش فنی هر شرکت براساس حداقل تخصص فنی پرسنل آن شرکت و طبق شاخصه های امتیاز دهی مربوط تعریف می شود. که این شاخصه ها عبارتند از نیروی انسانی و توانمندی های سازمانی در واقع مبنای این تقسیم بندی تفکیک قابلیت ها و صلاحیت های انفرادی مدیران و کارکنان از یک سو و قابلیت ها و صلاحیت های شخصیت حقوقی و سازمانی شرکت های خدمات مشاوره به عنوان نماگری از یادگیری سازمانی آنهاست که براساس اطلاعاتی که توسط شرکت های عضو- به صورت خوداظهاری و مستند به مدارک- وارد سامانه رتبه بندی می شود.

در خصوص پالایش و امتیاز دهی 21 شاخصه در نظر گرفته می شود که عبارتند از: نسبت کارکنان متخصص به کل کارکنان، تعداد کارکنان متخصص، ارتباط تخصص و تجربه کارکنان با وظایف محوله، آموزش های تکمیلی حرفه ای کارکنان، سطح تحصیلات مرتبط اعضای هیات مدیره، برخورداری از استراتژی و برنامه ریزی استراتژیک، وجود صورت های مالی حسابرسی شده طی سه سال متوالی، برخورداری از دپارتمان مطالعات توجیهی (Feasibility study) مطالعات بازار (Market study)، مطالعات مالی- اقتصادی (Financial Analysis) ، مطالعات فنی (Technical Feasibility) آشنایی با مراحل ارجاع کار و.... صورت می گیرد و برخورداری از واحد دپارتمان مطالعات توجیهی و واحد مهندسی ارزش و کنترل پروژه به عنوان دو معیار عمده نشان از متمایز بودن رسته امکان سنجی از رسته نظارت را نشان می دهد.

نظر به اینکه مشاوران عضو کانون براساس ارزیابی و تعیین رتبه و گرایش های تخصصی در کانون و امضای منشور و تعهدنامه اخلاق حرفه ای، ضمن پذیرش و باور به اهداف کانون و آگاهی کامل به شان و جایگاه این حرفه در تصمیم گیری های مهم خرد و کلان در کشور، پذیرفته اند که با اجرای کلیه مقررات و آیین نامه ها و دستورالعمل های کانون، خود را در معرض نظارت، ارزیابی و داوری کانون قرار دهند. لذا مواردی که از نظر کانون درج آنها در قراردادهای مربوط به ارائه خدمات مشاوره امکان سنجی و نظارت بر مصرف منابع الزام آور می باشد عبارتند از:

الزامات و ضوابط کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی در عقد قراردادهای مطالعات امکان سنجی و نظارت بر مصرف منابع:

1- مشاور در اجرای تعهدات خود موظف و محدود به ارائه خدمات کارشناسی و مشاوره ای در تهیه گزارش های مورد نظر قرارداد می باشد و مجاز به هیچگونه تعهدی در خصوص تسهیلات بانکی در تعهدات خود نمی باشد.

2- مشاور در عقد قرارداد با متقاضیان، موظف به رعایت کلیه ضوابط و مقررات کانون است و هیچ یک از مفاد قرارداد وی نمی تواند خارج از ضوابط، مقررات و آئین نامه های کانون، تعهدات یا وظایفی را برای مشاور ایجاد و یا از وی سلب نماید.

3- مشاور در قبال صحت گزارشاتی که به بانک و متقاضیان ارائه می دهد مسئولیت داشته و متعهد است در صورت درخواست بانک، متقاضی یا سایر مراجع رسمی بررسی کننده گزارشات،روش ها و مستندات و منابع اطلاعات استفاده شده در گزارش را ارائه نموده و در جلساتی که به منظور دفاع از گزارش برگزار می گردد شرکت نماید.

4- در صورتی که مشاور در صحت اطلاعات و مستندات و اهلیت مراجع معرفی شده توسط متقاضیان تردید داشته باشد، موظف است موارد ابهام و تردید را در گزارش منعکس نماید، تا در تصمیم گیری ها و انتخاب ها مورد نظر قرار گیرد.

5- مشاور در مورد پشتیبانی از اطلاعات گزارش های خود مسئول است و همزمان در مورد رفع اشکالات و ارائه اطلاعات و توضیحات لازم برای رفع ابهام گزارش مسئولیت دارد و موظف است در مدت مشخص (براساس قرارداد منعقده) خدمات لازم را ارائه نماید و نیز در دوره اعتبار طرح (حداکثر تا 10 سال) مستندات تهیه شده را در سوابق خود نگهداری نماید.

6- مشاور در ایجاد رابطه صحیح و قانونی بین بانک و متقاضی مسئول بوده و متعهد است در تنظیم گزارش های خود منافع قانونی و منصفانه طرفین را مد نظر داشته باشد.

7- مشاور موظف است مجوز صلاحیت برای انجام موضوع قرارداد را از کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی اخذ نماید. در صورت عدم ارائه مجوز مورد نیاز، مسئولیت کاستی ها و مشکلات مرتبط و همچنین ضرر و زیان احتمالی وارده به کارفرما به عهده مشاور می باشد.

8- مشاور موظف است کارفرما را از مقررات و قوانین و ضوابط کانون ناظر بر خدمات مشاوران مطلع نماید و مجوزهای خود از جمله گواهی نامه رتبه بندی را به رویت کارفرما برساند.

9- مشاور مجاز نیست در طرح هایی که گزارش امکان سنجی و یا نظارت آنها را تهیه و به بانک ارائه می دهد به نحو دیگری ذینفع باشد. مصادیق ذینفع بودن براساس ضوابط کانون تعریف شده و در تارنمای کانون منعکس می باشد.

10- در صورت انعکاس شکایت از مشاور به کانون در ارتباط با قراردادهای منعقده توسط کارفرما، بانک ها و موسسات مالی موضوع توسط هیات سازش و رسیدگی به تخلفات در کانون رسیدگی شده و مشاور ملزم به پذیرش رای صادره بوده و حق هر گونه اعتراضی را از خود سلب می نماید.

همچنین باید اذعان داشت شرکت های مشاور عضو کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی در عقد قراردادهای مطالعات امکان سنجی ارائه خدمات نظارت بر مصرف منابع و سایر زمینه های مشاوره مرتبط با متقاضیان تسهیلات از سیستم بانکی که براساس قراردادهای منعقده و ضوابط کانون گزارش هایی را تهیه و ارائه می نمایند و این گزارش ها به عنوان یکی از ابزارهای تصمیم گیری سیستم بانکی و یا متقاضیان مورد استفاده قرار می گیرد،

تعهدات و مسئولیت های مشاوران براساس قراردادی که برای ارائه خدمات بین مشاور و متقاضی و یا مشاور و بانک و یا به صورت سه جانبه برای ارائه خدمات منعقد می گردد تعیین می شود. علاوه بر تعهدات مذکور در قراردادها، مشاوران با قبول عضویت در کانون تعهدات و مسئولیت های این آئین نامه را در قبال بانک و مشتریان می پذیرند و هرگونه تعهد یا موضوعات مندرج در قراردادهای منعقده نمی تواند نافی و متناقض این مسئولیت ها و تعهدات باشد.

چنانچه مشاوری برای نظارت بر اجرای طرح و مصرف منابع، انتخاب شده باشد، موظف است همزمان با عقد قرارداد با کارفرما (متقاضی تسهیلات بانکی) طرح و قرارداد خود را در سامانه مدیریت قراردادهای کانون (در سایت کانون) ثبت و گواهی صلاحیت با کد رهگیری از نرم افزار اخذ و همراه یک نسخه از قرارداد به بانک ارائه دهد.

در ضمن مشاور باید مطالعات امکان سنجی (اقتصادی، فنی و مالی)یا طرح توجیهی را در زمان معمول و با پایبندی به اصول اخلاق حرفه ای و صداقت و امانت داری نسبت به منافع بانک و متقاضی انجام داده و گزارش طرح را در چارچوب و با رعایت سرفصل های مورد نظر بانک تهیه و همراه گواهی کانون به بانک ارائه دهد.

منبع : اساسنامه ها و آیین نامه ها - کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی

سپینود شرق-دارای رتبه الف از کانون مشاوران اعتباری و سرمایه‌گذاری بانکی